កាលពីព្រេងនាយមានក្មេងប្រុសពីរនាក់ នៅភូមិជាមួយគ្នា មួយឈ្មោះ
អាសុខស្លូត មួយឈ្មោះអាសុខកាច ។ ឯអាសុខកាចចិត្តអាក្រក់
បើលេងល្បែងអ្វីៗនឹងក្មេងផងគ្នា រកតែរឿងឈ្លោះជេរវាយគេមិនដែលខាន ។
ម្តាយឪពុកអាសុខកាចនោះជាអ្នកគ្រាន់បើ មានស៊ីមានចាយ
កាន់ជើងអាសុខកាចជាកូនណាស់ បណ្តាជនក្នុងភូមិខឹងស្អប់អាសុខកាចពន់ពេក ។
ឯអាសុខស្លូតកំព្រាឥតមាតាបិតា មានតែជីដូនៗក៏ចាស់ជរាក្រលំបាកពេកព្រៃ ។
អាសុខស្លូតនោះបើលេងល្បែងអ្វីៗនឹងក្មេងផងគ្នាក្នុងភូមិនោះ
ពុំដែលឈ្លោះប្រកែកដល់ម្តងឡើយ ។
បណ្តាជនក្នុងភូមិនោះអាណិតស្រឡាញ់ឲ្យចំណីស៊ី ខុសអ្នកនេះខុសអ្នកនោះ
ឲ្យមិនដែលលោះខាន ម្ល៉ោះហើយអាសុខកាចនោះ
ច្រណែននិងមួរម៉ៅក្តៅចិត្តរិតតែកាចឡើងជេរវាយកូនគេឥតញញើត
ចាស់នឹងចាស់ឈ្លោះគ្នា ព្រោះតែកាន់ជើងកូនរៀងខ្លួន ។ លុះអាសុខស្លូត
និងអាសុខកាចចម្រើនអាយុធំឡើង អាសុខកាចនិយាយបបួលអាសុខស្លូតថា
"វ៉ឺយើងចង់នាំគ្នាទៅកាប់ឫស្សីលួសរនាប
ដ្បិតផ្ទះអាសុខស្លូតឯងបាក់ពុកអស់ហើយ" អាសុខស្លូតថា
"អញគ្មានប្រដាប់កាំបិតឲ្យមុតមាំទេ ទាំងអង្ករត្រីសាច់
ថ្នាំជក់ក៏គ្មានផង សព្វថ្ងៃរកបានព្រឹកខ្វះល្ងាច" ។ អាសុខកាចថា
"កុំបាច់យកម្ហូបចំណីថ្នាំជក់ កាំបិតគ្រប់ប្រដាប់ទៅឡើយ
ធានាលើអញទាំងអស់ឯងមានតែខ្លួនចុះ" ថាហើយ
ក៏បណ្តើរគ្នាទៅដល់ផ្ទះអាសុខស្លូត ហើយអាសុខស្លូតនិយាយប្រាប់ជីដូនថា
"បងសុខគេបបួលខ្ញុំទៅកាប់ឫស្សីលួសរនាប ប្រដាប់ប្រដាអាហារភោជន
នៅលើគេទាំងអស់ខ្ញុំមានតែខ្លួនទៅ" ។ ជីដូនឃាត់ថា
"ចៅកុំទៅព្រៃឫស្សីនោះស្ងាត់ណាស់" ។ អាសុខកាចថា "មិនអីទេយាយ
ផ្ទះយាយពុកបាក់អស់ហើយ បានរនាបមកគ្រាន់នឹងជួសជុលកុំឲ្យផុងយាយ"
យាយផ្តែផ្តាំថា "ចៅទៅក៏ទៅចុះ តែចៅទៅមើលថែទាំងប្អូនផង" ។
អាសុខស្លូត អាសុខកាច វេចបាយសំណុំគ្រប់ប្រដាប់សម្រាប់កាប់ឫស្សីលួសរនាប
ចេញទាំងពីរនាក់ទៅដល់ព្រៃឫស្សីកាប់បានហើយលួសរនាប ។ អាសុខកាច
បានរនាបតិច អាសុខស្លូតបានរនាបច្រើន ហើយឈប់សំរាកស៊ីបាយទាំងពីរនាក់
អង្គុយទល់មុខគ្នា អាសុខកាចគិតថា
"ជីវិតអាឯងមុខជាស្លាប់នឹងដៃអញឥឡូវនេះ"
គិតហើយក៏ចាប់កាំបិតបន្ទោះចាក់ចំភ្នែកអាសុខស្លូតកំពុងស៊ីបាយ
អាសុខស្លូតស្រែកយំថា "ហេតុម្តេចក៏មកចាក់ខ្ញុំ" ។ អាសុខកាចឆ្លើយថា
"អាឯងរករបររបស់ឯង ហើយមកស៊ីបាយអញ ទាំងរនាបក៏បានច្រើនជាងអញ" ។
អាសុខស្លូតឆ្លើយថា
"កាលបងបបួលខ្ញុំមកកាប់ឫស្សីលួសរនាបខ្ញុំប្រកែកថាខ្ញុំគ្មានអីទេ
បងឯងធានាថា បាយម្ហូបគ្រប់ប្រដាប់នៅលើបងឯងទាំងអស់ បានជាខ្ញុំមក
ឥឡូវបងឯងចង់យករនាបទាំងអស់ក៏យកចុះកុំតែសម្លាប់ខ្ញុំ" ។
អាសុខកាចឆ្លើយថា "អាឯងនេះមាត់រឹងណាស់អាភាវនាទៅ" ។
ថាហើយអាសុខកាចក៏ចាក់កាំបិតបន្ទោះចាក់ភ្នែកអាសុខស្លូតម្ខាងទៀត
ឈាមបាញ់ហូរស្រក់ជោគមុខ ជោគដើមទ្រូងងងឹតភ្នែកទាំងពីរខាង
ឈឺចាប់ពើតជាខ្លាំង ណាស្តាយជីវិតខ្លួន
ណាគិតដល់ជីដូនចាស់ជរាកំព្រានៅផ្ទះតែម្នាក់ឯង ។
អាសុខកាចថា "អាឯងទៅឲ្យត្រីស៊ីទៅ" ថាហើយច្រានអាសុខស្លូតទៅជិតមាត់បឹង ហើយធាក់ទម្លាក់ទៅក្នុងទឹកស្ទឹងកំពុងហូរ អាសុខកាចក៏គិតថា "អាសុខស្លូតមុខជាស្លាប់ហើយ" ក៏ប្រមូលរនាបទាំងអស់ចងបាច់វិលមកផ្ទះវិញ ដាក់រនាបហើយហួសទៅនិយាយក្លែងកុហកប្រាប់ជីដូនអាសុខស្លូតថា "ចៅយាយខ្លាខាំស៊ីទៅហើយ" ។
យាយឮអាសុខកាចប្រាប់ថា ខ្លាខាំស៊ីចៅ ក៏ទួញយំសោកបោកខ្លួនហៀបនឹងក្ស័យជីវិត ។ អាសុខកាចរីករាយសប្បាយចិត្ត ហើយក៏ដើរលេងជិតៗផ្ទះ ដូចធម្មតាចិត្តក្លាហានរកតែរឿងឈ្លោះនឹងគេ ។
តពីនេះដំណាលពីអាសុខស្លូត គ្រាដែលអាសុខកាចចាក់ឆ្កៀលគ្រាប់ភ្នែកទាំងពីរខាង ហើយវាធាក់ទម្លាក់ទឹកស្ទឹងហូរនោះ អាសុខស្លូតប្រហែលបណ្តែតខ្លួនតាមខ្សែទឹកហូរទៅ ក៏ភាវនារកតែពុទ្ធោៗពុំដាច់ពីមាត់ ។ គ្រានោះមានអាស្រមអ្នកតា ១ នៅក្នុងព្រៃរំលោងជិតមាត់ស្ទឹងនោះមហិទ្ធិឫទ្ធិខ្លាំងពូកែណាស់ មានក្រពើធំមួយតំណែងជាមនុស្សបានដេកនៅក្រោមអាស្រមអ្នកតា ជាក្រពើអ្នកតា ក្រពើនោះដល់ឃ្លានអាហារក៏វារចេញមកក្នុងស្ទឹងស្វែងរកអាហារ វាហែលច្រាសទឹក ហែលទៅៗប្រទះអាសុខស្លូតហែលបណ្តែតខ្លួនតាមខ្សែទឹកមក ក្រពើថា "លាភធំណាស់ អញមករកអាហារថ្ងៃនេះប្រទះបានមនុស្សស៊ី" ក្រពើស្ទុះហែលទៅជិតឮមាត់ថាពុទ្ធោៗក៏សង្ស័យក្នុងចិត្ត មើលទៅភ្នែកទាំងពីរឃើញធ្លុះរកប្រស្រីគ្មាន ក្រពើគិតថា "គួរអញយកទៅថ្វាយលោកតាអញ អញកុំស៊ីមនុស្សនេះ" ហើយក៏មុជកៀងអាសុខស្លូតឲ្យនៅពីលើខ្នង ហែលត្រឡប់មកដល់អាស្រមវិញ ហើយដំណែងខ្លួនជាមនុស្ស ដឹកនាំនាំខ្លួនអាសុខស្លូតទៅថ្វាយអ្នកតាៗសួរអាសុខស្លូតនោះ ក៏ថ្វាយបង្គំរាយរឿងតាមដំណើរគ្រប់ប្រការប្រាប់អ្នកតាសព្វគ្រប់ ហើយមានចិត្តមេត្តាអាសុខស្លូតនោះពន់ពេក លោកថា "ឱអាសុខកាចអើយ ចិត្តអីអាក្រក់ម្ល៉េះ ណ្ហើយចៅសុខស្លូតឯងកុំភ័យសឹមតាជួយសង្គ្រោះឲ្យចៅរស់ជីវិតភ្នែកក៏ឲ្យភ្លឺដូចដើម បានទៅជួបជីដូនឯផ្ទះវិញ" ថាហើយក៏ផ្សំថ្នាំដាក់ភ្នែកសូត្រទិព្វមន្តផ្លុំភ្នែកៗ ចៅសុខស្លូតនោះក៏បានភ្លឺដូចដើម ទើបអ្នកតាក្តាប់ដីខ្សាច់មួយដៃ សែកទិព្វមន្តផ្លុំដីខ្សាច់ដាក់ដៃចៅសុខផ្តាំថា "ចៅក្តាប់ឲ្យជាប់កុំលាដៃ បើទៅដល់ផ្ទះចៅៗប្រាប់ជីដូនឲ្យក្រាលកន្ទេលក្នុងផ្ទះ ហើយសឹមចៅដាក់ដីខ្សាច់នោះទៅលើកន្ទេល" ។ អ្នកតាផ្តាំហើយ ហៅក្រពើមកឲ្យចៅសុខស្លូតជិះលើខ្នង ហែលតាមស្ទឹងទៅដល់ទឹកន្លែងដែលអាសុខកាចធាក់ទម្លាក់ក្នុងទឹកនោះ ចៅសុខឃើញព្រៃឫស្សីដែលកាប់លួសរនាបក៏ចាំជាក់ក្រពើដាក់ចៅសុខឲ្យឡើង លើគោកចៅសុខក៏លាក្រពើដើរតាមដរាបទៅដល់ផ្ទះ ហើយចូលទៅយំ សំពះជីដូនៗ ឃើញចៅហើយស្ទុះទៅយំខ្សឹបខ្សួលនិយាយប្រាប់ទៅចៅថា "គេប្រាប់យាយថា ចៅខ្លាខាំស្លាប់ទៅហើយ ម្ចាស់ជីដូនអើយ ដូនយំសោកបោកខ្លួនអាសូរចៅហៀបនឹងខ្ស័យជីវិត ឥឡូវចៅមិនស្លាប់ជីដូនអរណាស់រកអ្វីប្រៀបផ្ទឹមពុំបាន" ។
ឯចៅសុខនិយាយប្រាប់ជីដូន តាំងពីទៅកាប់ឫស្សីលួសរនាប អាសុខកាចវាចាក់ភ្នែកធាក់ទម្លាក់ទឹក មានក្រពើនាំទៅថ្វាយអ្នកតារៀបរាប់រឿងប្រាប់ជីដូនគ្រប់ប្រការ ជីដូនរឹងរិតតែអាណិតចៅពេក ហើយប្រាប់ជីដូនថា "យាយក្រាលកន្ទេលក្នុងផ្ទះទៅ" ជីដូនក្រាលតាមពាក្យចៅ ចៅសុខស្លូតក៏លាដៃដាក់ដីខ្សាច់លើកន្ទេលកើតជាប្រាក់គរក្នុងផ្ទះ អរណាស់តែពីរនាក់ជីដូននឹងចៅ បានចាត់ចែងទិញសំលៀកបំពាក់គ្រប់ប្រដាប់ប្រើប្រាស់សង់ផ្ទះថ្មី ល្បីមានដាច់គេក្នុងភូមិនោះ ។
ឯអាសុខកាចឃើញអាសុខស្លូតក៏នឹកឆ្ងល់ក្នុងចិត្តថា "អញចាក់ភ្នែកវាទាំងពីរខាង ធាក់ទម្លាក់ទឹក ស្មានថាវាស្លាប់ ឥឡូវវារស់ឡើងវិញ ភ្នែកក៏ដូចដើមមានទាំងសម្បត្តិសំបូរប្រើប្រាស់ គ្មានខ្វះអ្វីប្លែកអំពីដើម" ។ លុះដល់វេលាស្ងាត់ជួបនឹងអាសុខស្លូតសួរថា "កាលឯងនឹងអញទៅកាប់ឫស្សីលួសរនាបនោះ បិសាចមកបណ្តាលចិត្តអញឲ្យចាក់ភ្នែកឯងទាំងពីរខាងធាក់ទម្លាក់ទៅក្នុងទឹកស្ទឹង អញស្មានថាឯងស្លាប់ ហេតុដូចម្តេចក៏ឯងរស់ឡើងវិញ ហើយមានទាំងទ្រព្យច្រើនជាងគេផង?" ។
អាសុខស្លូតឆ្លើយថា "បានគុណបងកុំអីខ្ញុំក្រីក្រលំបាកតោកយ៉ាកដូចបងឯងដឹងស្រាប់" ហើយនិយាយត្រង់ប្រាប់អាសុខកាចថា "កាលដែលបងចាក់ភ្នែកខ្ញុំទាំងពីរខាងធា្លក់ក្នុងស្ទឹង ខ្ញុំភាវនាតែពុទ្ធោៗ បានជួបនឹងក្រពើៗនាំទៅថ្វាយអ្នកតាៗជប់ភ្នែក ជប់ដីខ្សាច់ មកដល់ផ្ទះចាក់ដីខ្សាច់កើតជាមាសប្រាក់ បានជាខ្ញុំមានសព្វថ្ងៃនេះ" ។
ឯអាសុខាកាចឮអាសុខស្លូតរាយរឿងដូច្នោះ ក៏បណ្តាលចិត្តលោភលន់ពន់ប្រមាណគិតថា "អញឲ្យបានដូចអាសុខស្លូត" ថ្ងៃក្រោយជួបអាសុខស្លូតនិយាយថា "អាសំឡាញ់អើយ! អញចង់ទៅកាប់ឫស្សីលួសរនាបនៅព្រៃដែលយើងដែលទៅកាប់នៅកន្លែងមុននោះ ឯបាយទឹកអាហារភោជន ថ្នាំជក់ កាំបិតតូចធំ ប្រដាប់កាប់ឫស្សីលួសរនាបនៅលើអញទាំងអស់ ឯងមានតែខ្លួនទៅបានហើយ" ។ អាសុខស្លូតថា "ក្រែងសម្លាប់អញទៀត" ។ អាសុខកាចថា "មុននោះខ្មោចកំរើសវាចូលឲ្យអញងងឹតមុខ អញចាក់ឯងដោយមិនដឹងខ្លួនសោះ ឯងកុំប្រកាន់នឹងអញ" ។ អាសុខស្លូតថា "ចាំខ្ញុំជូនទៅដ្បិតបងសុខឯងមានគុណនឹងខ្ញុំច្រើន ខ្ញុំមានសម្បត្តិទ្រព្យ" ។ លុះព្រឹកឡើងអាសុខកាចស្ពាយបាយសំណុំមានគ្រប់ប្រដាប់ដូចមុន ហើយបណ្តើរគ្នាដល់ព្រៃឫស្សី លុះកាប់បានពុះលួសរនាបហើយអង្គុយស៊ីបាយ ហើយបណ្តើរគ្នាដល់ព្រៃឫស្សី លុះកាប់បានពុះលួសរនាបហើយអង្គុយស៊ីបាយ អាសុខកាចហុចកាំបិតបន្ទោះទៅអាសុខស្លូតថា "ឯងចាក់ភ្នែកអញម្ខាង" ។ អាសុខស្លូតប្រកែកពុំព្រមចាក់ អាសុខកាចថា "ចាក់មកៗបើមិនអាណិតគ្នាផងសោះ" អាសុខស្លូតក៏ចាក់ឆ្កៀលដូចគេឆ្កៀលក្រសាំងឲ្យខ្វាក់ភ្នែកម្ខាងទៅ ។ អាសុខកាចឈឺពើតខ្លាំងណាស់ តែចិត្តចង់ប្រញាប់បានប្រាក់ដូចេនេះអាសុខស្លូត ក៏ឲ្យអាសុខស្លូតចាក់ភ្នែកម្ខាងទៀត ហើយបង្កាប់ឲ្យអាសុខស្លូតច្រានទៅជិតមាត់ស្ទឹងបង្គាប់ឲ្យធាក់ ។ អាសុខស្លូតក៏ធាក់ទម្លាក់ក្នុងទឹកទៅ អាសុខកាចសួរថា "កាលដែលអញចាក់ឯងមុននោះ ឯងធ្វើម្តេចខ្លះ?" ។ អាសុខស្លូតថា "អញរកតែពុទ្ធោជាប់នៅមាត់" ។ អាសុខកាចប្រឹងស្រែករកពុទ្ធោមិនឈប់ឮរំពងព្រៃមាត់ស្ទឹងទន្ទឹងរកក្រពើពុំជួបសោះ ណាវាឈឺចាប់ ហែលបណ្តែតខ្លួនយូរៗទៅអស់កម្លាំងឈ្លក់ទឹកស្លាប់ទៅ ហើមរលួយរលះត្រីនៅស៊ីលលាដ៍ក្បាល ខ្មោចអាសុខកាចក៏អណ្តែតតាមខ្សែទឹកស្ទឹងលងគេឮតែពុទ្ធោៗ ដរាបដល់កំពង់ទឹកមហាសេដ្ឋី វេលានោះកូនក្រមុំមហាសេដ្ឋីនាំខ្ញុំប្រុសស្រីចុះទៅមុជទឹកកំពង់ កំពុងតែបញ្ជ្រោកទឹកលេងសប្បាយ ស្រាប់តែឃើញលលាដ៍ក្បាលអាសុខកាចនោះអណ្តែតមកជិតលងគេស្រែករកពុទ្ធោ កូនក្រមុំមហាសេដ្ឋីឈប់លេងទាំងអស់គ្នានឹកសង្ស័យ ក៏ប្រើខ្ញុំប្រុសម្នាក់ឲ្យស្រង់យកលលាដ៍ក្បាលខ្មោចនោះមកដាក់លើគោកនៅមាត់កំពង់នោះ លលាដ៍ក្បាលខ្មោចនោះមិនបាត់ស្ងាត់សោះ ចេះតែលងគេរកតែពុទ្ធោៗ ។
កូនក្រមុំមហាសេដ្ឋីក៏នាំខ្ញុំប្រុសស្រីឡើងពីទឹកមក ប្រើឲ្យខ្ញុំប្រុសកាន់ក្បាលខ្មោចអាសុខកាចនោះមកផ្ទះ កូនក្រមុំនោះជម្រាបមហាសេដ្ឋីថា "លោកឪពុក! ខ្ញុំរើសលលាដ៍ក្បាលខ្មោចមួយអណ្តែតទឹកតាមកំពង់យើង វាលងស្រែកតែពុទ្ធោៗ" ។ សេដ្ឋីជាមាតាស្តាប់ហើយ ក៏ស្ទុះមកមើលឃើញរកពុទ្ធោៗមែន អស្ចារ្យណាស់ ក៏ឲ្យលាងដុសខាត់ដាក់លើគោក លលាដ៍ក្បាលនោះក៏នៅរកពុទ្ធោៗជានិច្ចគ្មានឈប់ ។
សេដ្ឋីនោះ ព្រឹកៗតែងទៅគាល់មហាក្សត្រនៅទីចុងព្រះរាជរោង ជួបជុំអស់មន្ត្រីចតុស្តម្ភរាល់ពេលពុំដែលខាន សេដ្ឋីជម្រាបដល់អស់លោកម្ចាស់ថា "ខ្ញុំបានលលាដ៍ក្បាលខ្មោចមួយចេះរកពុទ្ធោៗជានិច្ច" អស់លោកចតុស្តម្ភស្តាប់ ហើយឆ្លើយថា "សេដ្ឋីកុហកទេមិនដែលមានលលាដ៍ក្បាលខ្មោចណាចេះស្រែករកពុទ្ធោៗ យើងមិនជឿឡើយ" ។ សេដ្ឋីថា "ពិតប្រាកដណាស់ បើអស់លោកមិនជឿខ្ញុំៗហ៊ានភ្នាល់ដាក់មាសមួយរយតម្លឹង" ។ អស់លោកចតុស្តម្ភទាំង ៤ ថា "យើងហ៊ានភ្នាល់ ហើយធ្វើសំបុត្រចុះកិច្ចសន្យា" ។ សេដ្ឋីដល់ផ្ទះឮលលាដ៍ក្បាលខ្មោចស្រែករកពុទ្ធោៗកោកៗក៏នឹកថា "អស់លោកមុខជាចាញ់អញហើយ" ។ សេដ្ឋីយកមាសមួយរយតម្លឹង ឲ្យកូនក្មួយកាន់តោកដែលដាក់លលាដ៍ក្បាលខ្មោចនោះទៅយ៉ាងរហ័ស លុះចូលទៅដល់ទ្វារកំផែងខាងក្រៅ លលាដ៍ក្បាលខ្មោចបាត់ឈឹងពុំឮពុទ្ធោ ដល់ចូលដល់ចុងព្រះរាជរោង ដាក់លលាដ៍ក្បាលខ្មោចចំពោះមុខអស់លោកចតុស្តម្ភទាំង ៤ នោះសេដ្ឋីបង្គាប់ថា "ចាំអីទៀតក៏មិនស្រែករកពុទ្ធោសោះ" មហាសេដ្ឋីចាញ់ក៏ជូនមាសមួយរយតម្លឹងទៅអស់លោក អស់លោកចំអកថា "សេដ្ឋីយកលលាដ៍ក្បាលខ្មោចមកវារកពុទ្ធោថ្លង់យើងរាល់គ្នា" ហើយទះដៃសើចលាន់មាត់នៅទីព្រះរាជរោង ។ សេដ្ឋីខឹងក្បាលខ្មោចណាស់ លាអស់លោកចេញមកដល់ក្រៅកំផែង ស្រាប់តែលលាដ៍ក្បាលខ្មោចរកពុទ្ធោៗ សេដ្ឋីរឹតខឹងណាស់ ដល់ផ្ទះប្រើបាវឲ្យយកពូថៅយកលលាដ៍ក្បាលខ្មោចទៅសំពងចោលកំពង់ទឹក ។ បាវយកទៅមិនសំពងឲ្យល្អិត ត្រឡប់ជាបោះលលាដ៍ក្បាលខ្មោចទាំងមូលទៅក្នុងទឹក ។ ឯលលាដ៍ក្បាលខ្មោចអាសុចកាចនោះ អណ្តែតតាមទឹកស្ទឹងហូររសាត់ទៅក្រោម វាលងរកពុទ្ធោៗរៀងទៅដល់កំពង់វត្ត ។ វេលានោះលោកសង្ឃនិមន្តទៅស្រង់ទឹកបានឃើញលលាដ៍ក្បាលខ្មោចលងរកពុទ្ធោៗ លោកស្រង់យកទៅកុដិ និមន្តលោកសង្ឃផងគ្នាបង្សកូល រួចដុតក្បាលខ្មោចនោះសុះ ហើយលោកសង្ឃពិចារណាថា "គួរយកកំទេច ឆ្អឹងនេះលាយនិងម្រក្ស័ន៍ខ្មុកសសរព្រះវិហារបញ្ជូនឲ្យបានផលអ្នកដែលស្លាប់នោះ" ហើយលោកក៏ខ្មុកលាយសល់បន្តិចបន្តច លោកយកទៅលាបលនរទេះ លោកដល់ស្ងួត ម្រក្ស័ខ្មុករទេះនោះ លោកភ្នកព្រះទ័យចង់ទឹមរទេះបរទៅសួរញាតិញោម លោកក៏ឲ្យសិស្សដឹកគោមកទឹមរទេះបរចេញពីកុដិឡើងគង់បរទៅ ។ វេលាស្ងាត់ពីមនុស្សរទេះនោះលាន់ភ្លៅ និងដុំសង្កៀតគ្នាដូចរទេះធម្មតា តែជួបនឹងឧបាសកឧបាសិកា រទេះនោះឮសូរដូចលោកជេរបញ្ជោរគេថា "មេចោរៗ" ញាប់ស្ទិញ ។ ឧបាសកឧបាសិកាឮខឹងនឹងលោកថា ជេរបញ្ជោរប្រពន្ធខ្លួនក៏ដៀលត្មេះជាពាក្យទម្ងន់ៗ លោកប្រកែកដូចម្តេចក៏ពុំស្តាប់រឹតតែប្រមាថលោកឥតកោតឥតញញើត លោកបរហួសទៅទៀតជួបនឹងនាហ្មឺនគេដើរគ្នាច្រើនរទេះលាន់ឮទៀតដូចជា លោកជេរម្តាយនាហ្មឺនថា "ចោរម្តាយនាហ្មឺន" នាហ្មឺនខឹងនឹងលោក គេដេញវាយលោកៗភ័យវាយគោបំបោលរួចទៅ ។
លោកនោះគិតថា "រទេះអញពីដើមមកមិនដែលឮសូរជេរបញ្ជោរគេទេ រឿងនេះឃើញតែកំទេចឆ្អឹងក្បាលខ្មោច ដែលខ្មុកបិទសសរព្រះវិហារសល់ពីនោះអញយកមកលាបលនរទេះនេះ" ។ លុះត្រឡប់ពីសួរញាតិញោមមកដល់វត្តវិញ លោកកាប់រទេះដុតនៅទីកន្លែងដែលលាដ៍ក្បាលខ្មោចអាសុខកាចមុននោះ ឆេះជាផេះកន្លែងនោះដោយមានជាតិអាសុខកាច ក៏ដុះកើតជាស្មៅកន្ត្រើយ ដែលជាប់សំពត់ខោមនុស្សសព្វថ្ងៃនេះឯង ៕
អាសុខកាចថា "អាឯងទៅឲ្យត្រីស៊ីទៅ" ថាហើយច្រានអាសុខស្លូតទៅជិតមាត់បឹង ហើយធាក់ទម្លាក់ទៅក្នុងទឹកស្ទឹងកំពុងហូរ អាសុខកាចក៏គិតថា "អាសុខស្លូតមុខជាស្លាប់ហើយ" ក៏ប្រមូលរនាបទាំងអស់ចងបាច់វិលមកផ្ទះវិញ ដាក់រនាបហើយហួសទៅនិយាយក្លែងកុហកប្រាប់ជីដូនអាសុខស្លូតថា "ចៅយាយខ្លាខាំស៊ីទៅហើយ" ។
យាយឮអាសុខកាចប្រាប់ថា ខ្លាខាំស៊ីចៅ ក៏ទួញយំសោកបោកខ្លួនហៀបនឹងក្ស័យជីវិត ។ អាសុខកាចរីករាយសប្បាយចិត្ត ហើយក៏ដើរលេងជិតៗផ្ទះ ដូចធម្មតាចិត្តក្លាហានរកតែរឿងឈ្លោះនឹងគេ ។
តពីនេះដំណាលពីអាសុខស្លូត គ្រាដែលអាសុខកាចចាក់ឆ្កៀលគ្រាប់ភ្នែកទាំងពីរខាង ហើយវាធាក់ទម្លាក់ទឹកស្ទឹងហូរនោះ អាសុខស្លូតប្រហែលបណ្តែតខ្លួនតាមខ្សែទឹកហូរទៅ ក៏ភាវនារកតែពុទ្ធោៗពុំដាច់ពីមាត់ ។ គ្រានោះមានអាស្រមអ្នកតា ១ នៅក្នុងព្រៃរំលោងជិតមាត់ស្ទឹងនោះមហិទ្ធិឫទ្ធិខ្លាំងពូកែណាស់ មានក្រពើធំមួយតំណែងជាមនុស្សបានដេកនៅក្រោមអាស្រមអ្នកតា ជាក្រពើអ្នកតា ក្រពើនោះដល់ឃ្លានអាហារក៏វារចេញមកក្នុងស្ទឹងស្វែងរកអាហារ វាហែលច្រាសទឹក ហែលទៅៗប្រទះអាសុខស្លូតហែលបណ្តែតខ្លួនតាមខ្សែទឹកមក ក្រពើថា "លាភធំណាស់ អញមករកអាហារថ្ងៃនេះប្រទះបានមនុស្សស៊ី" ក្រពើស្ទុះហែលទៅជិតឮមាត់ថាពុទ្ធោៗក៏សង្ស័យក្នុងចិត្ត មើលទៅភ្នែកទាំងពីរឃើញធ្លុះរកប្រស្រីគ្មាន ក្រពើគិតថា "គួរអញយកទៅថ្វាយលោកតាអញ អញកុំស៊ីមនុស្សនេះ" ហើយក៏មុជកៀងអាសុខស្លូតឲ្យនៅពីលើខ្នង ហែលត្រឡប់មកដល់អាស្រមវិញ ហើយដំណែងខ្លួនជាមនុស្ស ដឹកនាំនាំខ្លួនអាសុខស្លូតទៅថ្វាយអ្នកតាៗសួរអាសុខស្លូតនោះ ក៏ថ្វាយបង្គំរាយរឿងតាមដំណើរគ្រប់ប្រការប្រាប់អ្នកតាសព្វគ្រប់ ហើយមានចិត្តមេត្តាអាសុខស្លូតនោះពន់ពេក លោកថា "ឱអាសុខកាចអើយ ចិត្តអីអាក្រក់ម្ល៉េះ ណ្ហើយចៅសុខស្លូតឯងកុំភ័យសឹមតាជួយសង្គ្រោះឲ្យចៅរស់ជីវិតភ្នែកក៏ឲ្យភ្លឺដូចដើម បានទៅជួបជីដូនឯផ្ទះវិញ" ថាហើយក៏ផ្សំថ្នាំដាក់ភ្នែកសូត្រទិព្វមន្តផ្លុំភ្នែកៗ ចៅសុខស្លូតនោះក៏បានភ្លឺដូចដើម ទើបអ្នកតាក្តាប់ដីខ្សាច់មួយដៃ សែកទិព្វមន្តផ្លុំដីខ្សាច់ដាក់ដៃចៅសុខផ្តាំថា "ចៅក្តាប់ឲ្យជាប់កុំលាដៃ បើទៅដល់ផ្ទះចៅៗប្រាប់ជីដូនឲ្យក្រាលកន្ទេលក្នុងផ្ទះ ហើយសឹមចៅដាក់ដីខ្សាច់នោះទៅលើកន្ទេល" ។ អ្នកតាផ្តាំហើយ ហៅក្រពើមកឲ្យចៅសុខស្លូតជិះលើខ្នង ហែលតាមស្ទឹងទៅដល់ទឹកន្លែងដែលអាសុខកាចធាក់ទម្លាក់ក្នុងទឹកនោះ ចៅសុខឃើញព្រៃឫស្សីដែលកាប់លួសរនាបក៏ចាំជាក់ក្រពើដាក់ចៅសុខឲ្យឡើង លើគោកចៅសុខក៏លាក្រពើដើរតាមដរាបទៅដល់ផ្ទះ ហើយចូលទៅយំ សំពះជីដូនៗ ឃើញចៅហើយស្ទុះទៅយំខ្សឹបខ្សួលនិយាយប្រាប់ទៅចៅថា "គេប្រាប់យាយថា ចៅខ្លាខាំស្លាប់ទៅហើយ ម្ចាស់ជីដូនអើយ ដូនយំសោកបោកខ្លួនអាសូរចៅហៀបនឹងខ្ស័យជីវិត ឥឡូវចៅមិនស្លាប់ជីដូនអរណាស់រកអ្វីប្រៀបផ្ទឹមពុំបាន" ។
ឯចៅសុខនិយាយប្រាប់ជីដូន តាំងពីទៅកាប់ឫស្សីលួសរនាប អាសុខកាចវាចាក់ភ្នែកធាក់ទម្លាក់ទឹក មានក្រពើនាំទៅថ្វាយអ្នកតារៀបរាប់រឿងប្រាប់ជីដូនគ្រប់ប្រការ ជីដូនរឹងរិតតែអាណិតចៅពេក ហើយប្រាប់ជីដូនថា "យាយក្រាលកន្ទេលក្នុងផ្ទះទៅ" ជីដូនក្រាលតាមពាក្យចៅ ចៅសុខស្លូតក៏លាដៃដាក់ដីខ្សាច់លើកន្ទេលកើតជាប្រាក់គរក្នុងផ្ទះ អរណាស់តែពីរនាក់ជីដូននឹងចៅ បានចាត់ចែងទិញសំលៀកបំពាក់គ្រប់ប្រដាប់ប្រើប្រាស់សង់ផ្ទះថ្មី ល្បីមានដាច់គេក្នុងភូមិនោះ ។
ឯអាសុខកាចឃើញអាសុខស្លូតក៏នឹកឆ្ងល់ក្នុងចិត្តថា "អញចាក់ភ្នែកវាទាំងពីរខាង ធាក់ទម្លាក់ទឹក ស្មានថាវាស្លាប់ ឥឡូវវារស់ឡើងវិញ ភ្នែកក៏ដូចដើមមានទាំងសម្បត្តិសំបូរប្រើប្រាស់ គ្មានខ្វះអ្វីប្លែកអំពីដើម" ។ លុះដល់វេលាស្ងាត់ជួបនឹងអាសុខស្លូតសួរថា "កាលឯងនឹងអញទៅកាប់ឫស្សីលួសរនាបនោះ បិសាចមកបណ្តាលចិត្តអញឲ្យចាក់ភ្នែកឯងទាំងពីរខាងធាក់ទម្លាក់ទៅក្នុងទឹកស្ទឹង អញស្មានថាឯងស្លាប់ ហេតុដូចម្តេចក៏ឯងរស់ឡើងវិញ ហើយមានទាំងទ្រព្យច្រើនជាងគេផង?" ។
អាសុខស្លូតឆ្លើយថា "បានគុណបងកុំអីខ្ញុំក្រីក្រលំបាកតោកយ៉ាកដូចបងឯងដឹងស្រាប់" ហើយនិយាយត្រង់ប្រាប់អាសុខកាចថា "កាលដែលបងចាក់ភ្នែកខ្ញុំទាំងពីរខាងធា្លក់ក្នុងស្ទឹង ខ្ញុំភាវនាតែពុទ្ធោៗ បានជួបនឹងក្រពើៗនាំទៅថ្វាយអ្នកតាៗជប់ភ្នែក ជប់ដីខ្សាច់ មកដល់ផ្ទះចាក់ដីខ្សាច់កើតជាមាសប្រាក់ បានជាខ្ញុំមានសព្វថ្ងៃនេះ" ។
ឯអាសុខាកាចឮអាសុខស្លូតរាយរឿងដូច្នោះ ក៏បណ្តាលចិត្តលោភលន់ពន់ប្រមាណគិតថា "អញឲ្យបានដូចអាសុខស្លូត" ថ្ងៃក្រោយជួបអាសុខស្លូតនិយាយថា "អាសំឡាញ់អើយ! អញចង់ទៅកាប់ឫស្សីលួសរនាបនៅព្រៃដែលយើងដែលទៅកាប់នៅកន្លែងមុននោះ ឯបាយទឹកអាហារភោជន ថ្នាំជក់ កាំបិតតូចធំ ប្រដាប់កាប់ឫស្សីលួសរនាបនៅលើអញទាំងអស់ ឯងមានតែខ្លួនទៅបានហើយ" ។ អាសុខស្លូតថា "ក្រែងសម្លាប់អញទៀត" ។ អាសុខកាចថា "មុននោះខ្មោចកំរើសវាចូលឲ្យអញងងឹតមុខ អញចាក់ឯងដោយមិនដឹងខ្លួនសោះ ឯងកុំប្រកាន់នឹងអញ" ។ អាសុខស្លូតថា "ចាំខ្ញុំជូនទៅដ្បិតបងសុខឯងមានគុណនឹងខ្ញុំច្រើន ខ្ញុំមានសម្បត្តិទ្រព្យ" ។ លុះព្រឹកឡើងអាសុខកាចស្ពាយបាយសំណុំមានគ្រប់ប្រដាប់ដូចមុន ហើយបណ្តើរគ្នាដល់ព្រៃឫស្សី លុះកាប់បានពុះលួសរនាបហើយអង្គុយស៊ីបាយ ហើយបណ្តើរគ្នាដល់ព្រៃឫស្សី លុះកាប់បានពុះលួសរនាបហើយអង្គុយស៊ីបាយ អាសុខកាចហុចកាំបិតបន្ទោះទៅអាសុខស្លូតថា "ឯងចាក់ភ្នែកអញម្ខាង" ។ អាសុខស្លូតប្រកែកពុំព្រមចាក់ អាសុខកាចថា "ចាក់មកៗបើមិនអាណិតគ្នាផងសោះ" អាសុខស្លូតក៏ចាក់ឆ្កៀលដូចគេឆ្កៀលក្រសាំងឲ្យខ្វាក់ភ្នែកម្ខាងទៅ ។ អាសុខកាចឈឺពើតខ្លាំងណាស់ តែចិត្តចង់ប្រញាប់បានប្រាក់ដូចេនេះអាសុខស្លូត ក៏ឲ្យអាសុខស្លូតចាក់ភ្នែកម្ខាងទៀត ហើយបង្កាប់ឲ្យអាសុខស្លូតច្រានទៅជិតមាត់ស្ទឹងបង្គាប់ឲ្យធាក់ ។ អាសុខស្លូតក៏ធាក់ទម្លាក់ក្នុងទឹកទៅ អាសុខកាចសួរថា "កាលដែលអញចាក់ឯងមុននោះ ឯងធ្វើម្តេចខ្លះ?" ។ អាសុខស្លូតថា "អញរកតែពុទ្ធោជាប់នៅមាត់" ។ អាសុខកាចប្រឹងស្រែករកពុទ្ធោមិនឈប់ឮរំពងព្រៃមាត់ស្ទឹងទន្ទឹងរកក្រពើពុំជួបសោះ ណាវាឈឺចាប់ ហែលបណ្តែតខ្លួនយូរៗទៅអស់កម្លាំងឈ្លក់ទឹកស្លាប់ទៅ ហើមរលួយរលះត្រីនៅស៊ីលលាដ៍ក្បាល ខ្មោចអាសុខកាចក៏អណ្តែតតាមខ្សែទឹកស្ទឹងលងគេឮតែពុទ្ធោៗ ដរាបដល់កំពង់ទឹកមហាសេដ្ឋី វេលានោះកូនក្រមុំមហាសេដ្ឋីនាំខ្ញុំប្រុសស្រីចុះទៅមុជទឹកកំពង់ កំពុងតែបញ្ជ្រោកទឹកលេងសប្បាយ ស្រាប់តែឃើញលលាដ៍ក្បាលអាសុខកាចនោះអណ្តែតមកជិតលងគេស្រែករកពុទ្ធោ កូនក្រមុំមហាសេដ្ឋីឈប់លេងទាំងអស់គ្នានឹកសង្ស័យ ក៏ប្រើខ្ញុំប្រុសម្នាក់ឲ្យស្រង់យកលលាដ៍ក្បាលខ្មោចនោះមកដាក់លើគោកនៅមាត់កំពង់នោះ លលាដ៍ក្បាលខ្មោចនោះមិនបាត់ស្ងាត់សោះ ចេះតែលងគេរកតែពុទ្ធោៗ ។
កូនក្រមុំមហាសេដ្ឋីក៏នាំខ្ញុំប្រុសស្រីឡើងពីទឹកមក ប្រើឲ្យខ្ញុំប្រុសកាន់ក្បាលខ្មោចអាសុខកាចនោះមកផ្ទះ កូនក្រមុំនោះជម្រាបមហាសេដ្ឋីថា "លោកឪពុក! ខ្ញុំរើសលលាដ៍ក្បាលខ្មោចមួយអណ្តែតទឹកតាមកំពង់យើង វាលងស្រែកតែពុទ្ធោៗ" ។ សេដ្ឋីជាមាតាស្តាប់ហើយ ក៏ស្ទុះមកមើលឃើញរកពុទ្ធោៗមែន អស្ចារ្យណាស់ ក៏ឲ្យលាងដុសខាត់ដាក់លើគោក លលាដ៍ក្បាលនោះក៏នៅរកពុទ្ធោៗជានិច្ចគ្មានឈប់ ។
សេដ្ឋីនោះ ព្រឹកៗតែងទៅគាល់មហាក្សត្រនៅទីចុងព្រះរាជរោង ជួបជុំអស់មន្ត្រីចតុស្តម្ភរាល់ពេលពុំដែលខាន សេដ្ឋីជម្រាបដល់អស់លោកម្ចាស់ថា "ខ្ញុំបានលលាដ៍ក្បាលខ្មោចមួយចេះរកពុទ្ធោៗជានិច្ច" អស់លោកចតុស្តម្ភស្តាប់ ហើយឆ្លើយថា "សេដ្ឋីកុហកទេមិនដែលមានលលាដ៍ក្បាលខ្មោចណាចេះស្រែករកពុទ្ធោៗ យើងមិនជឿឡើយ" ។ សេដ្ឋីថា "ពិតប្រាកដណាស់ បើអស់លោកមិនជឿខ្ញុំៗហ៊ានភ្នាល់ដាក់មាសមួយរយតម្លឹង" ។ អស់លោកចតុស្តម្ភទាំង ៤ ថា "យើងហ៊ានភ្នាល់ ហើយធ្វើសំបុត្រចុះកិច្ចសន្យា" ។ សេដ្ឋីដល់ផ្ទះឮលលាដ៍ក្បាលខ្មោចស្រែករកពុទ្ធោៗកោកៗក៏នឹកថា "អស់លោកមុខជាចាញ់អញហើយ" ។ សេដ្ឋីយកមាសមួយរយតម្លឹង ឲ្យកូនក្មួយកាន់តោកដែលដាក់លលាដ៍ក្បាលខ្មោចនោះទៅយ៉ាងរហ័ស លុះចូលទៅដល់ទ្វារកំផែងខាងក្រៅ លលាដ៍ក្បាលខ្មោចបាត់ឈឹងពុំឮពុទ្ធោ ដល់ចូលដល់ចុងព្រះរាជរោង ដាក់លលាដ៍ក្បាលខ្មោចចំពោះមុខអស់លោកចតុស្តម្ភទាំង ៤ នោះសេដ្ឋីបង្គាប់ថា "ចាំអីទៀតក៏មិនស្រែករកពុទ្ធោសោះ" មហាសេដ្ឋីចាញ់ក៏ជូនមាសមួយរយតម្លឹងទៅអស់លោក អស់លោកចំអកថា "សេដ្ឋីយកលលាដ៍ក្បាលខ្មោចមកវារកពុទ្ធោថ្លង់យើងរាល់គ្នា" ហើយទះដៃសើចលាន់មាត់នៅទីព្រះរាជរោង ។ សេដ្ឋីខឹងក្បាលខ្មោចណាស់ លាអស់លោកចេញមកដល់ក្រៅកំផែង ស្រាប់តែលលាដ៍ក្បាលខ្មោចរកពុទ្ធោៗ សេដ្ឋីរឹតខឹងណាស់ ដល់ផ្ទះប្រើបាវឲ្យយកពូថៅយកលលាដ៍ក្បាលខ្មោចទៅសំពងចោលកំពង់ទឹក ។ បាវយកទៅមិនសំពងឲ្យល្អិត ត្រឡប់ជាបោះលលាដ៍ក្បាលខ្មោចទាំងមូលទៅក្នុងទឹក ។ ឯលលាដ៍ក្បាលខ្មោចអាសុចកាចនោះ អណ្តែតតាមទឹកស្ទឹងហូររសាត់ទៅក្រោម វាលងរកពុទ្ធោៗរៀងទៅដល់កំពង់វត្ត ។ វេលានោះលោកសង្ឃនិមន្តទៅស្រង់ទឹកបានឃើញលលាដ៍ក្បាលខ្មោចលងរកពុទ្ធោៗ លោកស្រង់យកទៅកុដិ និមន្តលោកសង្ឃផងគ្នាបង្សកូល រួចដុតក្បាលខ្មោចនោះសុះ ហើយលោកសង្ឃពិចារណាថា "គួរយកកំទេច ឆ្អឹងនេះលាយនិងម្រក្ស័ន៍ខ្មុកសសរព្រះវិហារបញ្ជូនឲ្យបានផលអ្នកដែលស្លាប់នោះ" ហើយលោកក៏ខ្មុកលាយសល់បន្តិចបន្តច លោកយកទៅលាបលនរទេះ លោកដល់ស្ងួត ម្រក្ស័ខ្មុករទេះនោះ លោកភ្នកព្រះទ័យចង់ទឹមរទេះបរទៅសួរញាតិញោម លោកក៏ឲ្យសិស្សដឹកគោមកទឹមរទេះបរចេញពីកុដិឡើងគង់បរទៅ ។ វេលាស្ងាត់ពីមនុស្សរទេះនោះលាន់ភ្លៅ និងដុំសង្កៀតគ្នាដូចរទេះធម្មតា តែជួបនឹងឧបាសកឧបាសិកា រទេះនោះឮសូរដូចលោកជេរបញ្ជោរគេថា "មេចោរៗ" ញាប់ស្ទិញ ។ ឧបាសកឧបាសិកាឮខឹងនឹងលោកថា ជេរបញ្ជោរប្រពន្ធខ្លួនក៏ដៀលត្មេះជាពាក្យទម្ងន់ៗ លោកប្រកែកដូចម្តេចក៏ពុំស្តាប់រឹតតែប្រមាថលោកឥតកោតឥតញញើត លោកបរហួសទៅទៀតជួបនឹងនាហ្មឺនគេដើរគ្នាច្រើនរទេះលាន់ឮទៀតដូចជា លោកជេរម្តាយនាហ្មឺនថា "ចោរម្តាយនាហ្មឺន" នាហ្មឺនខឹងនឹងលោក គេដេញវាយលោកៗភ័យវាយគោបំបោលរួចទៅ ។
លោកនោះគិតថា "រទេះអញពីដើមមកមិនដែលឮសូរជេរបញ្ជោរគេទេ រឿងនេះឃើញតែកំទេចឆ្អឹងក្បាលខ្មោច ដែលខ្មុកបិទសសរព្រះវិហារសល់ពីនោះអញយកមកលាបលនរទេះនេះ" ។ លុះត្រឡប់ពីសួរញាតិញោមមកដល់វត្តវិញ លោកកាប់រទេះដុតនៅទីកន្លែងដែលលាដ៍ក្បាលខ្មោចអាសុខកាចមុននោះ ឆេះជាផេះកន្លែងនោះដោយមានជាតិអាសុខកាច ក៏ដុះកើតជាស្មៅកន្ត្រើយ ដែលជាប់សំពត់ខោមនុស្សសព្វថ្ងៃនេះឯង ៕
អាត្រាប្តូរប្រាក់រៀលថ្ងៃនេះ
0 comments:
Post a Comment