កំហុស ១០យ៉ាង ពេលចូលសម្ភាសន៍សុំការងារ

១- ការមកដល់យឺត

ពេលត្រូវទៅសម្ភាសន៍វាមិនដូចគ្នានឹងការទៅជប់លៀងនោះឡើយ ព្រោះបើទៅយឺតក៏គ្មានអ្នកណាគេថាអីដែរ តែពេលវេលាទៅសម្ភាសន៍វាជារឿងមួយដោយឡែកខុសពីការទៅជប់លៀង និងព្យាយាមទៅឲ្យបានមុនប្រហែលជា ១០ទៅ ១៥នាទី មុនពេលម៉ោងកំណត់ ពេលមកដល់ភ្លាមត្រូវចូលទៅប្រាប់អ្នកទទួលភ្ញៀវ (Receptionist) ភ្លាម។
ការមកដល់បានមុនបន្តិចអាចឲ្យយើងបានស្វែងយល់ពីកន្លែងដែលត្រូវមកសម្ភាសន៍ ព្រោះវាជាទីដែលយើងមិនធ្លាប់បានស្គាល់ ម្យ៉ាងទៀតនោះ វាអាចឲ្យយើងរៀបចំខ្លួន ដើម្បីសម្របតាមបរិស្ថាននៅទីនោះ និងបានត្រៀមខ្លួនសម្រាប់សម្ភាសន៍បានខ្លះ។
បើសំណាងល្អនៅក្នុងបន្ទប់រង់ចាំ អាចមានទស្សនាវដ្តី ឬកាសែតទុកសម្រាប់ឲ្យយើងអាន ដើម្បីសម្រួលអារម្មណ៍ភ័យព្រួយរបស់យើងឲ្យថមថយ និងមានឱកាសបានរៀបរយឥរិយាបថស្រមតាមទីកន្លែងរបស់គេ។
២- ឥរិយាបថរម្យទម
ការធ្វើឫកពាររម្យទម សុភាពរាបសារ នោះគឺជារឿងមួយល្អហើយ តែជួនកាលវាមិនបានជួយយើងឲ្យបានការងារធ្វើនោះទេ ការសម្ភាសន៍ឯណោះទើបជារឿងសំខាន់។ ការរៀបឥរិយាបថឲ្យបានសមរម្យ ធ្វើឫកពារមាំមួន និងរៀបឫកពាយើងឲ្យត្រូវតាមការងារដែលយើងបានដាក់ពាក្យសុំ។
ជួនកាលអ្នកធ្វើសម្ភាសន៍អាចផ្តោតសំនួររបស់គេទៅរឿងអ្វីផ្សេងផងក៏មាន ជាងនេះទៅទៀតគេអាចយល់ថា យើងសមរម្យល្មមសម្រាប់ការងារទាំងនោះរួចជាស្រេចផងក៏ថាបាន តែមិនត្រូវបង្ហាញឥរិយាបថមួយទន់ភ្លន់ពេកនោះឡើយ ទាំងការនិយាយ និងឫកពា គឺត្រូវតែរឹងប៉ឹង មាំមួន ច្បាស់លាស់ និងនិយាយច្បាស់ៗ។

៣- រន្ថើនក្នុងចិត្ត ចង់ឲ្យការសម្ភាសន៍ចប់ឆាប់
ត្រូវដឹងថា មានតែមួយចំនួនតូចនៃអ្នកដាក់ពាក្យប៉ុណ្ណោះ ដែលបានត្រូវជ្រើសឲ្យចូលមកសម្ភាសន៍ ដូច្នេះយើងគឺជាម្នាក់នៅក្នុងនោះ ដែលត្រូវបានគេជ្រើសរើសឲ្យមកសម្ភាសន៍ ដូចនេះមិនត្រូវធ្វើអាកប្បកិរិយាអន្ទះសារពេលកំពុងសម្ភាសន៍នោះឡើយ។ ព្រោះការសម្ភាសន៍អាចប្រើពេលរហូតដល់មួយម៉ោងក៏មាន ព្យាយាមកុំមើលម៉ោង ឬសួរថា ការសម្ភាសន៍នឹងចប់នៅពេលណា ធ្វើចិត្តឲ្យនឹង ផ្តោតអារម្មណ៍ទៅលើសំនួរ និងព្យាយាមឆ្លើយចំពោះអ្វីដែលគេសួរមិនឲ្យលើស តែក៏មិនឲ្យខ្វះ។
បើយើងធ្វើអាកប្បកិរិយាដូចជាចង់ឲ្យការសម្ភាសន៍នោះចប់ឆាប់ សំណារបស់យើងសម្រាប់ការងារនោះ អាចរលាយរលត់ទៅបានដែរ ព្រោះអ្នកសម្ភាសន៍អាចយល់បានពីអារម្មណ៍របស់យើងនាពេលនោះ។

៤- មិនត្រូវសួរពីការឧបត្ថមនានាពេលសម្ភាសន៍
ដូចគ្នាពេលយើងជួបជាមួយស្រីម្នាក់មិនត្រូវសួរពីអាយុរបស់គេទេ វាជាការពុំគួរគប្បីឡើយ។ វានឹងជារឿងមួយអាក្រក់បំផុត បើយើងហាមាត់សួរពីប្រាក់ខែ ឬការឧបត្ថមនានាពីក្រុមហ៊ុន សំនួរទាំងនេះគួរត្រូវបានទុកសិន រហូតគេប្រាប់យើងថា យើងបានទទួលការងារនោះហើយ ទើបជាពេលវេលាដែលយើងត្រូវសួរសំនួរនេះ។
កាលើកយកសំនយរពីចំនួនប្រាក់ខែ និងការឧបត្ថមរបស់ក្រុមហ៊ុន ចូលមកក្នុងពេលសម្ភាសន៍ ធ្វើឲ្យអ្នកសួរយើង (អ្នកសម្ភាសន៍) គាត់យល់បានថា យើងចាប់អារម្មណ៍ចំពោះការងារនេះតិចតួចប៉ុណ្ណោះ តែមើលឃើញពីប្រយោជន៍របស់ខ្លួនធំជាងការគិតដល់ការងាររបស់ក្រុមហ៊ុន។

៥- ស្វែងយល់ពីក្រុមហ៊ុន និងម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន
មុនពេលដាក់ពាក្យចូលធ្វើការក្នុងក្រុមហ៊ុនណាមួយ យើងគួរស្វែងយល់ពីក្រុមហ៊ុននេះឲ្យបានច្រើនបន្តិចសិន នេះគឺបូករួមទាំងម្ចាស់របស់ក្រុមហ៊ុននោះផងដែរ។ ព្រោះក្រុមហ៊ុនខ្លះអាចមិនសូវល្អ ល្អឈ្មោះខាងក្រៅ តែមិនល្អចំពោះបរិស្ថានការងារ អាចមានអត្រានៃអ្នកចាកចេញពីការងារច្រើន ឬបុគ្គលិកទីនោះធ្វើការមិនបានយូរ ដោយសារហេតុផលណាមួយ។ វាជារឿងមួយដែលគួរតែដឹង ដើម្បីប្រយោជន៍ទាំងអស់គ្នា។

៦- កុំនិយាយច្រើនពេក
បើនិយាយឲ្យត្រង់ទៅ ការសម្ភាសន៍ចូលធ្វើការ គឺមិនមែនស្តីពីយើងនោះទេ តែគឺជាបញ្ហារបស់ក្រុមហ៊ុន ដែលត្រូវការមនុស្សសម្រាប់បំពេញកន្លែងដែលត្រូវការ ដោយការចាកចេញរបស់បុគ្គលិកមុន ឬជាការពង្រីកបន្ថែមចំនួនបុគ្គលិកថ្មី យើងមកសម្ភាសន៍ គឺមកក្នុងគោលបំណងមួយមកដើម្បីសុំធ្វើការ ដូច្នេះលក្ខណៈសម្បត្តិរបស់យើងអាចមានខ្លះរួចទៅហើយ ទើបគេឲ្យយើងមកសម្ភាសន៍។
ព្យាយាមបិទមាត់នៅស្ងៀមរហូតដល់ពេលគេសួរ ចៀសវៀងឆ្លើយកាត់ពេលគេកំពុងសួរត្រូវរង់ចាំរហូតគេបញ្ចប់សំនួរសម្រាប់សួរយើងសិន បើពុំនោះទេ យើងច្បាស់ជាប្រទាក់សំដីជាមួយអ្នកសួរមិនខាន។ មិនត្រូវឆ្លើយមុនសំនួរត្រូវបានបញ្ចប់ជាដាច់ខាត នៅស្ងៀមរង់ចាំបន្តិចសិន យ៉ាងហោចណាស់ក៏ពីរ បីដង្ហើមដែរ មុនពេលឆ្លើយត្រឡប់ចំពោះសំនួរដែលគេសួរ។
ផ្ទៀងស្តាប់សំនួរឲ្យបានច្បាស់មុនពេលឆ្លើយ មិនត្រូវយករឿងផ្ទាល់ខ្លួនមកបូកជាមួយចម្លើយ ឬបូកបន្ថែមចម្លើយដែលចាកពីសំនួរ តែគួរក្សាភាពច្បាស់លាស់សំរាប់ចម្លើយដែលឆ្លើយតបវិញ។

៧- កុំធ្វើខ្លួនថា ជាមនុស្សគ្រាន់បើពេក
គ្រប់គ្នាទាំងអស់រមែងចង់បង្ហាញឲ្យអ្នកសម្ភាសន៍យល់ថា ខ្លួនមានសមត្ថភាពអាចធ្វើការនោះបាន ឬព្យាយាមធ្វើឲ្យអ្នកសម្ភាសន៍ចាប់អារម្មណ៍ តែវាគួរត្រូវបានធ្វើដោយសមល្មមកុំឲ្យហួរសហេតុពេក។
ត្រូវបង្ហាញការគោរពចំពោះអ្នកសម្ភាសន៍ជានិច្ច ព្រោះអ្នកសម្ភាសន៍អាចជាម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន ឬអ្នកតំណាង នឹងយ៉ាងហោចណាស់ក៏ជាមនុស្សម្នាក់សំខាន់នៅក្នុងក្រុមហ៊ុននោះដែរ។
ការសើចក្អាកក្អាយ គួរតែចៀសវៀ តែការផ្ទៀងស្តាប់និងចង់ដឹងពីការងាររបស់ក្រុមហ៊ុន អាចជាចំណុចល្អ។ ព្យាយាមបង្ហាញពីចំណូលចំណង់ចិត្តចំពោះការងារនោះជាជាងរៀបរាប់ពីអ្វីដែលយើងអាចធ្វើបាន �អំនួត� សូមចៀសវៀងឲ្យបានចំណុចនេះ។

៨- សូមកុំនិយាយអាក្រក់ពីចៅហ្វាយនាយមុន
គ្មានក្រុមហ៊ុនណាមួយមានបំណងជួលមនុស្សមាត់ដាចមកធ្វើការនោះឡើយ។ ហេតុនេះចូរគិតមុនឲ្យហើយសិនថា អ្វីទៅដែលយើងត្រូវឆ្លើយ បើសិនជាត្រូវសួរថា តើចៅហ្វាយនាយរបស់យើងមុនជាមនុស្សរបៀបណា និងមូលហេតុដែលយើងចាកចេញពីក្រុមហ៊ុននោះ។
ការនិយាយអាក្រក់ពីក្រុមហ៊ុនមុន ឬពីចៅហ្វាយនាយមុនមកប្រាប់ក្រុមហ៊ុននេះ ឬចៅហ្វាយថ្មីនេះ ធ្វើឲ្យគេយល់បានថា យើងគឺជាមនុស្សដែលពិបាកធ្វើការជាមួយ ដូច្នេះអ្នករួមការងារជាមួយយើងក៏ពិបាករួមការងារជាមួយយើងដែរ។ អាចថា ការចាកចេញរបស់យើងពីក្រុមហ៊ុនមុន បណ្តាលមកពីយើងមិនចុះសម្រុងជាមួយបុគ្គលិកនៅទីនោះ ឬយើងតែងនិយាយអាក្រក់ពីក្រុមហ៊ុនផងក៏ថាបាន។
ឯករណីមួយទៀតនោះ អាចថា យើងនេះជាបុគ្គលិកត្រូវក្រុមហ៊ុនមុនបញ្ឈប់ពីការងារ ឬយើងមានទំនាស់ជាមួយក្រុមហ៊ុនមុន ទើបបានជាយើងចាកចេញ។ ការនិយាយអាក្រក់ពីចៅហ្វាយមុន ឬក្រុមហ៊ុនមុន យើងនឹងត្រូវគេដកចេញពីការចង់បានរបស់ក្រុមហ៊ុនថ្មីរួចស្រេចទៅហើយ។ ទោះបីយើងមានប្រវត្តិការងារនៅក្នុងក្រុមហ៊ុនមុនយ៉ាងណាក៏ដោយចុះ តែត្រូវយកបញ្ហាផ្ទាល់ខ្លួនមកជំនួសវិញ ឬហេតុផលណាមួយដែលមិនប៉ះពាល់ តែមិនមែនដោយសារឈឺ ឬលែងលះគ្នា ឬចាកចេញពីឪពុកម្តាយនោះឡើយ។

៩- និយាយកុហក
នៅក្នុងសម័យ Digital នាពេលសព្វថ្ងៃ វាជារឿងមួយលំបាកណាស់ សំរាប់ការនិយាយកុហកទាំងក្នុង Resume និងការឆ្លើយដោយផ្ទាល់មាត់។ ព្យាយាមនិយាយដោយត្រង់ៗប្រសើរជាងការនិយាយភូតកុហក ព្រោះគេអាចយល់បានចំពោះចម្លើយដែលយើងឆ្លើយ ឬការកុហកសរសេរដាក់នៅក្នុង Resume។
សូមចាំថា ការនិយាយកុហកពេលសម្ភាសន៍ គឺជាការល្មើសចំពោះខ្លួនឯង និងចំពោះអ្នកដទៃ និងត្រូវបានគេសន្មត់ថា ជាមនុស្សមិនត្រង់។

១០- សម្លៀកបំពាក់នាពេលសម្ភាសន៍

សម្លៀកបំពាក់ពេលទៅសម្ភាសន៍ គឺជារឿងមួយសំខាន់ណាស់ដែរ ទោះបីជាវាមិនមានពិន្ទុខ្ពស់ក៏ដោយ តែវាបានបង្ហាញពីអ្វីដែលជាយើង បង្ហាញនូវសម្លៀកបំពាក់មួយដែលមានភាពថ្លៃថ្នូរ ទោះបីវាមិនមែនជាស្ទីលពិតរបស់យើងក៏ដោយ។
ជួនកាលសម្លៀកបំពាក់ដែលយើងបានស្លៀកទៅសម្ភាសន៍នោះ ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា យើងជាមនុស្សមានបុគ្គលិកលក្ខណៈមួយល្អ អាចឲ្យគេទទួលយកបានផងក៏មាន។
ដូច្នេះ ចូរកុំមើលស្រាលចំពោះរឿងនេះឲ្យសោះ ហើយត្រូវគិតថា សម្លៀកបំពាក់គឺជាស្រោមខាងក្រៅរបស់យើង ល្អឬអាក្រក់ក៏គង់អាស្រ័យទៅលើស្រោមខាងក្រៅនេះខ្លះដែរ៕

វិទ្យាសាស្ត្រ៖ យកសំបកស៊ុតចេញដោយមិនបាច់បំបែក ឬបក

ការយកសំបកស៊ុតចេញដោយមិនធ្វើការបំបែក ឬក៏បកដោយដៃនោះទេ។ តើវាអាចទៅរួចដែរឬទេ? ប្រាកដជាអាច!ឧបករណ៍ដែលត្រូវការ៖ កែវមួយ ស៊ុតមួយ (ឆៅក៏បាន ស្ងោរឆ្អិនក៏បាន) ទឹកខ្មេះ។
វិធី៖
១- ដាក់ស៊ុតទៅក្នុងកែវ
២- ចាក់ទឹកខ្មេះចូលឲ្យលិចស៊ុតនោះ (ប្រហែល២៥០ មីលីលីត្រ)
៣- ធ្វើការសង្កេតមើល។ ជាធម្មតាសំបកស៊ុតនឹងរលាយអស់ក្នុងរយៈពេល២៤ម៉ោង តែវាអាចប្រែប្រួលទៅតាមកម្រិតអាស៊ីតរបស់ទឹកខ្មេះរបស់អ្នក។
តើមានអ្វីកើតឡើង?អ្នកនឹងឃើញមានពពុះនៅជុំវិញសំបកស៊ុត ហើយចំនួនពពុះនឹងមានការកើនឡើងជាលំដាប់។ ពពុះទាំងនោះគឺជាឧស្ម័នកាបូនឌីអុកស៊ីត ហើយសំបកស៊ុតនឹងរលាយបាត់ក្នុងរយៈពេល២៤ម៉ោង ដែលបន្សល់ទុកតែភ្នាសស៊ុតប៉ុណ្ណោះ។ ទឹកខ្មេះគឺជាសារធាតុគីមីម្យ៉ាងហៅថាអាស៊ីតអាសេទិច ហើយចំណែកឯសំបកស៊ុតវិញគឺផ្សំឡើងដោយសារធាតុកាល់ស្យូមកាបូណាត។ នៅពេលដែលអ្នកដាក់ស៊ុតចូលទៅក្នុងទឹកខ្មេះនោះ អ្នកនឹងបានឃើញប្រតិកម្មគីមីកើតឡើងរវាងទឹកខ្មេះ និងសំបកស៊ុត។ មូលហេតុនេះហើយទើបបង្កឲ្យមានពពុះលេចឡើងនៅពេលដែលស៊ុតប៉ះនឹងទឹកខ្មេះ ហើយក៏ជាមូលហេតុដែលធ្វើឲ្យសំបកស៊ុតរលាយផងដែរ។ តើអ្នកមានសាកល្បងធ្វើការពិសោធន៍ហើយឬនៅ? បើអ្នកធ្វើហើយ សូមកុំភ្លេចចែលរំលែកជាមួយ«leak4learn»ផងណា!

រូបភាពដាក់ស៊ុតចូលភ្លាម

សមីកាបញ្ជាក់ពីប្រតិកម្មខាងលើ ៖

2 CH3COOH + CaCO3 = Ca(CH3COO)2 + H2O + CO2

អាតូម (Atom)

រូបទី១៖តើខ្ញុំមានរូបរាងចឹងមែនអី?អត់ដែលឆ្លុះកញ្ចក់ផង!

ពាក្យថា «អាតូម» ជាពាក្យខ្ចីមកពីភាសាក្រិចដែលជាភាសាកំណើតនៃអ្នកប្រាជ្ញក្រិចម្នាក់ ឈ្មោះ ឌីមូក្រីធូស (Democritus)។
នាពេលនោះមានតែលោកទេ ដែលគិតថាចុះបើយើងពុះច្រៀកអ្វីទាំងអស់នៅក្នុងពិភពលោកយើងនេះឲ្យទាល់តែ ដល់ទីបំផុតមួយដែលវាមិនអាចបំបែកតទៅទៀតបានតើយើងទទួលបានអ្វីទៅដែរ? គាត់បានឆ្លើយចម្លើយនេះដោយខ្លួនឯងដោយឲ្យឈ្មោះទៅបំណែកទាំងនោះថា អាតូម (Atom ជាភាសាក្រិចបានន័យថាមិនអាចបំបែកបន្តទៀតបាន)។ «គំនិត» សូមសង្ខេបចំនុចនេះត្រឹមនេះសិន ព្រោះប្រវត្តិនៃអាតូមបើសរសេរវិញគឺ អាចវែងជាង ៥សៀវភៅទៅទៀត។ ក៏ប៉ុន្តែថ្ងៃនេះ «គំនិត» នឹងលើកយកចំណុចសំខាន់ខ្លះៗទាក់ទងនឹងអាតូមដូចនេះសូមរីករាយ និង សួរសំណួរនៅខាងក្រោមបើមានចម្ងល់។

បរមាណូ

តើពាក្យថាអាតូមនៃភាសាក្រិចមានទំនាក់ទំនងអ្វីនឹងពាក្យបរមាណូដែរឬទេ?

: រូបទី២៖ និមិត្តសញ្ញាអាតូមដែលគេនិយមប្រើ

នៅក្នុងភាសាខ្មែរយើងពាក្យថា «បរមាណូ» មានន័យថាផង់ដែលមានទំហំតូចល្អិតក្រៃលែង បើបកស្រាយតាមវចនានុក្រមដែលរៀបរៀងដោយសម្តេចសង្ឃជួនណាត។ ហើយបើយើងវិភាគពាក្យនេះឲ្យបានដិតដល់មែនទែនអត្ថន័យនេះពាក្យនេះ ប្រហាក់ប្រហែលទៅនឹង និយមន័យនៃពាក្យអាតូមនាសម័យបុរាណរបស់
លោក ឌីមូក្រីធូស (Democritus) ដែរ។ ចំណុចនេះទាមទារការស្រាវជ្រាវដែលទាក់ទងនឹងវិស័យគីមីវិទ្យា អក្សរសាស្រ្ត និង វិទ្យាសាស្រ្ត ជាច្រើនទៀត។ ទោះជាបច្ចុប្បន្ននេះអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តបានរកឃើញនៅបំណែកដែលតូចជាងអាតូម ដែលគេឲ្យឈ្មោះថា គ្វក (Quark)* ក៏ដោយក៏ទ្រឹស្តីនៃលោកឌីមូក្រីធូស (Democritus) ត្រូវបានគេឲ្យតម្លៃព្រោះគំនិតលោក ជាអ្វីដែលដឹកនាំអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តឲ្យបន្តសិក្សារហូតសម្រេចបាននូវ របកគំហើញសព្វថ្ងៃ។
*«គំនិត»នឹងលើកយកអត្ថបទទាក់ទងនឹង គ្វក មកចែករំលែកនាពេលក្រោយ។

ទម្រង់នៃអាតូម

តើអាតូមមានរូបរាងយ៉ាងដូចម្តេចទៅ? តើវាមានព៌ណដែរឬទេ?

: រូបទី៣៖ តើមួយណាជាទម្រង់អាតូមឲ្យប្រាកដ?

បើអ្នកទាំងអស់គ្នាធ្លាប់រៀន ឬ ចងចាំខ្លះៗនូវអ្វីដែលោកអ្នកបានរៀននៅក្នុងមុខវិជ្ជាគីមីវិទ្យាអ្នកនឹង ឆ្លើយថា អាតូមមានរាងមូលដូចបាល់ឬយើងហៅថាស្វ៊ែរ (Sphere)។ អ្នកប្រហែលជាបន្ថែមទៀតថាអាតូមទាំងអស់សុទ្ធតែមានព៌ណទៅតាមប្រភេទអាតូម ដូចជា អុកស៊ីសែន(ខៀវផ្ទៃមេឃ) អាស៊ូត (ក្រហម) ជាដើមទៅតាមការបង្ហាញរបស់សៀវភៅផ្សេងៗ។ តាមការពិតអាតូមទាំងនោះមិនប្រាកដថាមានរាងជាស៊្វែរទេហើយវាក៏គ្មា ព៌ណអ្វីដែរព្រោះអ្នកប្រាជ្ញមិនអាចទាន់អាចកំណត់នូវលក្ខណៈទាំងនោះបាននៅ ឡើយទេដោយហេតុថា អាតូម ជាភាល្អិតមួយដែលអ្នកប្រាជ្ញពឹងផ្អែកលើ យុទ្ធវិធីប្រយោលមួយចំនួនដោយប្រើប្រាស់ឧបរណ៍ផ្សេងៗដើម្បីសិក្សាពួកវា។ ការកំណត់អាតូមឲ្យមានរាងជាស្វ៊ែរនេះដើម្បីសម្រួលដល់ការសិក្សា វាតែប៉ុណ្ណោះ។ ដូចបានពន្យល់ខាងលើទោះជានិយមន័យនៃពាក្យអាតូមមានន័យថាបំណែកតូចបំផុត ដែលមិនអាចពុះច្រៀកបន្តនោះក៏ដោយបច្ចុប្បន្នអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តបានរកឃើញ ថានៅក្នុងអាតូមគេអាចចែកវា ជាបំណែកតូចជាងនេះដែលគេឲ្យឈ្មោះថា «អេឡិចត្រុង» (electron) ដែលមានបន្ទុក ដក «ប្រូតុង» (proton)ដែលមានបន្ទុក បូក និង «ណឺត្រុង» (neutron) ដែលគ្មានបន្ទុក (ណឺត)។ តាមការបកស្រាយនិងការរកឃើញរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តទម្រង់នៃអាតូម ត្រូវទទួលកំណែប្រែជាច្រើនលើកច្រើនសាមកហើយ។ ហើយទម្រង់និមួយៗដែលពន្យល់ដោយទ្រឹស្តីទាំងនោះអាចផ្លាស់ប្តូរបានទៅតាម ទិន្នន័យថ្មីដែលទ្រឹស្តីចាស់មិនអាចពន្យល់បាន។ សូម្បីតែទម្រង់អាតូមបច្ចុប្បន្នដែលរកឃើញដោយ លោក អែរវីន ស្ឆ្រែតឌីងហ្គឺរ (Erwin Schrödinger) ដែលត្រូវបានគេគាំទ្រហើយជាទម្រង់ដែលមានលក្ខណៈសមស្របទៅនឹងទិន្នន័យ និងមានភាពជាក់ស្តែងបំផុងក៏អាចនឹងទទួលកំណែប្រែបានដែរនៅពេល ដែលទ្រឹស្តីនេះមិនអាចពន្យល់នូវ ទិន្នន័យថ្មីដែលអាចនឹងត្រូវបានរកឃើញនាពេលអនាគត។
«គំនិត»សូមស្លេះអត្ថបទនេះត្រឹមប៉ុណ្ណេះសិន។បើមានចម្ងល់អ្វីសូមសរសរវានៅក្នុង «ខមមិន» ខាងក្រោមអត្ថបទ។
ឯកសារយោង
ដកស្រង់ចេញពី សៀវភៅ Basic Chemistry by Zumdahl, 4^th Edition, 2000.
ដកស្រង់ចេញពី http://en.wikipedia.org/wiki/Atom
ដកស្រង់ចេញពីhttp://nobeliefs.com/atom.htm
រូបភាពទី2៖ http://www.clker.com/search/atom/1
រូបភាពទី១៖ http://www.nrc.gov/reading-rm/basic-ref/students/images/ask.gif

វិទ្យាសាស្ត្ររីករាយ៖ ល្បិចដុតលុ

ប្លែកទៀតហើយ! គេហទំព័រគំនិតថ្ងៃនេះនឹងនាំមកជូនប្រិយមិត្តនូវវិធីមួយដើម្បីជាការកំសាន្ត គឺល្បិចដុតលុយមិនឲ្យឆេះលុយ។ ល្បែងនេះ ប្រិយមិត្តអាចយកទៅសាកល្បងលេងជាមួយមិត្តភ័ក្តបានដើម្បីជាការ ល្បងប្រាជ្ញា និងបង្កើនចំណេះដឹងផ្នែកគីមីវិទ្យាទៀតផង។ តើយើងត្រូវការអ្វីខ្លះសម្រាប់អនុវត្តការពិសោធន៍នេះ?
ឧបករណ៍ៈ ក្រដាសប្រាក់(រូបិយប័ណ្ណដុល្លាកាន់តែល្អ) ដង្កៀប ឈើគូសឬដែកកេះ អំបិល(ប្រសិនបើអ្នកចង់បានភ្លើងពណ៌ក្រហម) ទឹក និង អាល់កុល។
តើអ្នកមានរបស់របរដែលត្រូវការខាងលើហើយឬនៅ? បើមានហើយ តោះយើងចាប់ផ្តើមប្រតិបត្តិការរបស់យើង!
វិធី៖
១- ធ្វើការរៀបចំសូលុយស្យុងរវាងទឹក និងអាល់កុល។ យើងត្រូវលាយទឹក៥០មីលីលីត្រ និងអាល់កុល ៥០មីលីលីត្របញ្ចូលគ្នានៅក្នុងចានមួយ (អ្នកអាចលាយច្រើនជាងនេះបានដោយក្នុងកម្រិតទឹក៥០% និងអាល់កុល ៥០%)។
២- ប្រសិនបើអ្នកចង់បានភ្លើងឆេះពណ៌ក្រហម អ្នកត្រូវបន្ថែមអំបិលបន្តិចទៅក្នុងសូលុយស្យុងខាងលើ។ ចំហេះដែលឆេះដោយអាល់កុលសុទ្ធនោះនឹងមានភ្លើងពណ៌ខៀវ ដូចនេះប្រសិនបើយើងបន្ថែមជាតិអំបិលនោះ យើងនឹងទទួលបានពណ៌ភ្លើងដូចនឹងចំហេះធម្មតា។
៣- ជ្រលក់ក្រដាសប្រាក់ចូលក្នុងសូលុយស្យុងខាងលើ។ ចូរចាំថា អ្នកត្រូវជ្រលក់ប្រាក់ឲ្យសោមជោគគ្រប់ទីកន្លែងទាំងអស់។
៤- ប្រើប្រាស់ដង្កៀបដើម្បីគាបក្រដាសប្រាក់ចេញពីសូលុយស្យុង និងទុកសម្រាប់ចាប់ក្រដាសប្រាក់នៅពេលដុត។ ការប្រើប្រាស់ដង្កៀបមិនមែនជាការចាំបាច់ប៉ុន្មាននោះទេ អ្នកអាចប្រើប្រាស់ដៃផ្ទាល់ក៏បានដែរ។ ប្រសិនបើអ្នកប្រើដៃផ្ទាល់ ហើយមានភ្លើងឆេះដៃនោះ សូមកុំមានការស្លន់ស្លោ អ្នកគ្រាន់តែរលាស់ដៃចោលនោះ ភ្លើងនឹងរលត់ភ្លាម។
៥- ពេលនេះគឺជាពេលដុតលុយហើយ ប្រើប្រាស់ដែកកេះ ឬឈើគូសដើម្បីដុតក្រដាសប្រាក់។ នៅពេលដែលអ្នកដុត អ្នកនឹងឃើញភ្លើងឆេះយ៉ាងសន្ធរសន្ធៅ បីដូចជាការឆេះលុយពិតប្រាកដយ៉ាងដូចច្នេះដែរ។ ប៉ុន្តែការឆេះនេះ គឺមិនប៉ះពាល់អ្វីដល់ក្រដាសប្រាក់នោះទេ។
តើវិទ្យាសាស្ត្របកស្រាយយ៉ាងម៉េចចំពោះការដុតលុយនេះ?
ប្រិតិកម្មចំហេះខាងលើគឺកើតឡើងរវាងអាល់កុល និងអុកស៊ីសែន ដែលបង្កើតបានជាចំហេះ និងពន្លឺ(ថាមពល) កាបូនឌីអុកស៊ីត និងទឹក។
C₂H₅OH(អាល់កុល) + 4 O₂ -> 2 CO₂ + 3 H₂O +ថាមពល
ដោយសារតែអាល់កុលមានសំពាធចំហាយខ្ពស់(Vapor Pressure) ធ្វើឲ្យអាល់កុលស្ថិតបរិវេណជុំវិញក្រដាសប្រាក់ និងទឹក។ នៅពេលដែលក្រដាស់ប្រាក់នោះត្រូវបានដុត គឺមានតែអាល់កុលប៉ុណ្ណោះដែលឆេះ។ សីតុណ្ហភាពនៃចំហេះអាល់កុល គឺវាមិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ធ្វើឲ្យទឹកហួតនោះទេ ហេតុនេះហើយ ក្រដាសប្រាក់នឹងនៅតែសើមជោគដដែល ដែលជួយការពារក្រដាសប្រាក់នោះគេចផុតពីចំហេះនេះបាន។ ក្រោយពេលអាល់កុលឆេះអស់ហើយនោះ ភ្លើងនឹងរលត់ ដោយបន្សល់ទុកនូវក្រដាសប្រាក់របស់អ្នកឲ្យនៅដដែល។
សង្ឃឹមថាប្រិយមិត្តនឹងចូលចិត្តការពិសោធន៍មួយនេះ។ ការពិសោធន៍ខាងលើនេះមិនត្រឹមតែជាការកម្សាន្តនោះទេ វាថែមទាំងផ្តល់នូវចំណេះដឹងវិទ្យាសាស្ត្រទៀតផង។ សូមកុំភ្លេចឧស្សាហ៍ចូលមកគេហទំព័រគំនិតដើម្បីទទួលបានចំណេះដឹងល្អៗ បន្ថែមទៀត។
សំគាល់៖
- ហាមមិនឲ្យយកមេតាណុលមកជំនួសអាល់កុលជាដាច់ខាត ព្រោះវាអាចបង្កអោយមានគ្រោះថ្នាក់។
-ប្រសិនបើអ្នកនៅក្មេងមិនទាន់ពេញវ័យនោះ អ្នកត្រូវមានមនុស្សពេញវ័យម្នាក់ដើម្បីជួយមើលការខុសត្រូវនៅពេល អនុវត្តការពិសោធន៍ខាងលើនេះ។ ត្រូវអនុវត្តការពិសោធន៍នេះនៅកន្លែងដែលមានសុវត្ថិភាព និងអោយឆ្ងាយពីកន្លែងដែលងាយឆាបឆេះ និងផ្ទុះ។ ការពិសោធន៍នេះគឺមិនមានគ្រោះថ្នាក់អ្វីនោះទេ ប៉ុន្តែប្រសិនបើមានអ្វីកើតឡើងជាយថាហេតុដោយសារការពិសោធន៍នេះ គេហទំព័រគំនិតនឹងមិនទទួលខុសត្រូវរាល់ការបាត់បង់ ឬខូចខាតឡើយ។

ឯកសារ៖ www.about.com